– wywiad z dr Jolantą Mrochem-Kwarciak
Kierownikiem Zakładu Analityki i Biochemii Klinicznej w Narodowym Instytucie Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytucie Badawczym, Oddział w Gliwicach oraz Przewodniczącą Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej, Oddział w Katowicach
ŁUKASZ MATULEWICZ: Jakie obecnie badania są dedykowane i wykonywane dla pacjentów onkologicznych w Zakładzie Analityki i Biochemii Klinicznej Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach?
JOLANTA MROCHEM-KWARCIAK: W Zakładzie wykonujemy badania laboratoryjne z zakresu: hematologii, hemostazy, gospodarki wodno-elektrolitowej, kwasowo- zasadowej, immunohematologii, analityki ogólnej, diagnostyki schorzeń narządowych, zakażeń wirusowych (metodą immunochemiczną i rtPCR) oraz mikrobiologii – te badania określają ogólną homeostazę organizmu. Wykonujemy również dużą ilość badań, które bezpośrednio wynikają z obecności nowotworu – w przypadku guzów litych są to markery nowotworowe, hormony, a w sytuacji chorób rozrostowych układu krwiotwórczego, np. szpiczaka, jest to białko monoklonalne.
Zakład Analityki pod koniec lat 80. jako jeden z pierwszych w Polsce rozpoczął badanie markerów nowotworowych. Było to pierwsze laboratorium, które dzięki jego kierowniczce Pani Docent Wiesławie Bartnik mierzyło markery nowotworowe w trybie codziennym. To było wyjątkowe podejście, ponieważ w tamtych latach 90. w laboratoriach w Instytucie Onkologii w Warszawie i Krakowie wykonywano oznaczenia markerów jedynie raz lub dwa razy w tygodniu. Natomiast nasz Zakład Analityki i Biochemii Klinicznej przekonywał klinicystów, że znajomość wyników markerów w tym samym dniu, kiedy pacjent ma kontynuować leczenie, jest istotna, gdyż lekarz od razu może zapoznać się z wynikiem i ewentualnie zmienić lub podtrzymać wdrożone wcześniej leczenie.
A co z genetyką?
– Konkretne badania genetyczne wykonywane w celu predykcji bardzo często warunkują zastosowanie jakiegoś leczenia i są dla wielu nowotworów bardzo ważne. W Instytucie znajduje się Zakład Diagnostyki Genetycznej i Molekularnej Nowotworów, który posiada bardzo szeroką ofertę takich badań dla chorych onkologicznych. Ale jako biomarkery predykcji leczenia nie nadają się zazwyczaj do monitorowania jego efektu, tak jak markery nowotworowe.
Jakie wyzwania stoją przed laboratorium w codziennej pracy?
– Decyzje kliniczne w dużym stopniu oparte są o informacje, których dostarczają wyniki laboratoryjne. Badania: markerów nowotworowych, wirusów, hormonów, opierając się na metodzie immunochemicznej, mogą przysparzać wiele problemów. Każde laboratorium zgodnie z rozporządzeniem MZ umieszcza na sprawozdaniu z wyniku badań informację, jaką metodą było wykonane oznaczenie. W trakcie całego procesu leczenia i również po zakończonej terapii dany . . .
Pełna treść po darmowej rejestracji/zalogowaniu tutaj)