prof. dr hab. Jacek Gawrychowski
Specjalista chirurgii ogólnej, chirurgii klatki piersiowej i chirurgii onkologicznej
Kierownik Katedry i Oddziału Klinicznego Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, chirurgiabytom@sum.edu.pl
Uwagi w zakresie embriologii, anatomii i patologii przytarczyc
Jedne z najmniejszych narządów (nie większe niż 7 x 4 x 2 mm), o wadze 35-55 mg, u 95% ludzi występują zwykle w liczbie 4, rzadko mniej lub więcej. Położone są na tylnej powierzchni płatów tarczycy, na zewnątrz jej torebki w rejonach podziału tętnicy tarczowej dolnej oraz lewej górnej na gałęzie [1-3].
Powstają one ze wszystkich trzech listków zarodkowych około czwartego tygodnia rozwoju zarodkowego. Składają się z parzystych łuków i kieszonek, bruzd (szczelin) oraz błon gardłowych. Różnicowanie nabłonka w kierunku przytarczyc rozpoczyna się w szóstym tygodniu ciąży [4-6].
Przytarczyce rozwijają się z kieszonek gardłowych, stanowiących parzyste zachyłki endodermalnej wyściółki pierwotnego gardła. Z tej samej pary kieszonek (III) co przytarczyca dolna rozwija się również grasica, która w trakcie dalszego rozwoju przesuwa się do śródpiersia i pociąga za sobą zawiązki przytarczyc. Gruczoły umiejscawiają się na grzbietowej powierzchni zawiązka tarczycy, przemieszczającego się równocześnie z okolicy otworu ślepego języka do szyi. Przytarczyce górne rozwijają się z kolei z czwartej pary kieszonek gardłowych. Po oddzieleniu od kieszonek gruczoły przemieszczają się, układając w górnej części tarczycy po stronie tylnej [6, 7]. Każdy gruczoł jest przeważnie unaczyniony przez gałęzie tętnicy tarczowej dolnej (90%) i tętnicy tarczowej górnej (10%), które tworzą sieć naczyń, od której dopiero do każdego gruczołu wnika przez wnękę zwykle 1 tętnica przytarczyczna (w ok. 1/3 przypadków więcej). Krew żylna ze splotu podtorebkowego kieruje się kilkoma naczyniami do układu żylnego tarczycy [7].
Patologia przytarczyc
Pomijając zespoły genetyczne i polekowe, nadczynność przytarczyc związana jest z mającym charakter autonomiczny ich rozrostem. Rozrost ten może przybrać formę gruczolaka (80%), rozrostu . . .
Pełna treść po darmowej rejestracji/zalogowaniu tutaj)